Η τελευταία διαδρομή
Έφυγε πάμφτωχος αλλά περήφανος σαν αητός
Στις 27 Ιουνίου 1999 στις 11:50 το πρωί, ο Γεώργιος Παπαδόπουλος άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία 80 ετών. Έφυγε πάμπτωχος αφού συμπλήρωσε 3 ολόκληρα χρόνια σε ένα δημόσιο νοσοκομείο, χωρίς την στοιχειώδη δυνατότητα μιας ιδιωτικής νοσοκόμας!
Όπως παρετήρησε ο Ι. Χαρίτος: «Πέθανε πάμπτωχος με μόνη περιουσία του την αγάπη και τον θαυμασμό όλων μας, όσων είχαμε την ευτυχία να τον γνωρίσουμε». Αλλά έφυγε ανίκητος, ασυμβίβαστος, αγέρωχος, απτόητος, και υπερήφανος! Τήρησε στο έπακρο αυτό που είπε στους συνεργάτες του στις 5 Μαΐου 1973, ανήμερα των 54ων γενεθλίων του: «Οι πολιτικοί αγώνες απαιτούν θυσίας. Όλοι οι τίμιοι αναγεννισταί του πολιτικού βίου πεθαίνουν “στην ψάθα”. Να ενθυμήσθε τούτο». Ο χαρακτηρισμός του ηρωικού θανάτου του από τον Σπ. Ζουρνατζή, υπήρξε ο πιο κατάλληλος: «Ετόλμησε να μετατρέψει τα εκτός εξουσίας χρόνια της ζωής του, σε μία δεύτερη Επανάσταση. Την Επανάσταση Ήθους και Καρτερίας, προκειμένου να υπερασπισθεί το Δίκαιον της πρώτης Επαναστάσεώς του»!
Στις 4:45 το φέρετρο του Γεωργίου Παπαδοπούλου βγήκε από τον νεκροθάλαμο και κατευθύνθηκε προς τον Ιερό Ναό Αγίου Λαζάρου, σκεπασμένο με την `Ελληνική Σημαία. Το τι έγινε κατά την πορεία του προς τον Ναό, ήταν απερίγραπτο: Ο Λαός ξέσπασε σε ζητωκραυγές και πολλοί δάκρυσαν. `Η διαδρομή διήρκεσε 15 λεπτά διότι όλοι προσπαθούσαν να αγγίξουν το φέρετρο με τη σορό του. Συνωστισμός παρατηρήθηκε και στο παρεκκλήσι, αφού ατελείωτοι πολίτες προσπαθούσαν να μπουν μέσα. Στις 5:00 ακριβώς, άρχισε η νεκρώσιμη ακολουθία, την οποία τέλεσαν τρεις Ιερείς: ο Κεφαλληνίας Προκόπιος, ο Νύσσης Νεκτάριος και ο Νεοχωρίου Παύλος. Έξω από τον Ναό υπήρχαν δύο Ελληνικές Σημαίες από την μία πλευρά και δύο Βυζαντινές από την άλλη (μία κίτρινη και μία πορφυρή). Κατά την Νεκρώσιμη Ακολουθία, όποτε αναφερόταν το όνομά του “Γεώργιος” ο κόσμος φώναζε «’Άξιος» και «Ελεύθερος».
Όταν ακούσθηκε η θρυλική φράσις «είδον τα οστά τα γεγυμνωμένα και είπον: Βασιλεύς ή Στρατιώτης;», σύσσωμο το πλήθος βροντοφώναξε «Στρατιώτης!».
Οι Ιερείς παρότρυναν το πλήθος να ψάλλει μαζί τους τα «Αιωνία αυτού η μνήμη». Στις 5:30 άρχισαν οι Επικήδειοι Λόγοι. Πρώτος ο συμμαθητής του και πρώην πρόεδρος της Ε.Ι.Ρ.Τ. Ι. Αναστασόπουλος. Κατόπιν ο δημοσιογράφος Γρ. Μιχαλόπουλος, ο οποίος χαρακτηριστικά είπε «’Έμεινες ΑΝΔΡΑΣ! Και μόνον ΑΝΔΡΑΣ! ‘Όρθιος και αμετακίνητος στις ιδέες σου!». Στην συνέχεια αναγνώσθηκε μήνυμα του Νικ. Ντερτιλή, ο οποίος τον αποχαιρέτησε με την ιστορική ρήση του Γ. Τερτσέτη στην δίκη του Θεοδώρου Κολοκοτρώνη: «Ο εθνικισμός μας, Επίτροπε, είναι θεμελιωμένος εις τα αίματα 800.000 αγωνιστών οι οποίοι έπεσαν υπέρ Πατρίδος». Τέλος, τον λόγο έλαβε ο Αντιπρόεδρός του, Στυλιανός Παττακός, ο οποίος κατασυγκίνησε το πλήθος, όταν άρχισε τον Επικήδειο με μία κρητική μαντινάδα που έλεγε:
«Λεβέντης πάντα στάθηκες / με λεβεντιά πεθαίνεις
Και πας στσ’ αγκάλες του Θεού / για να με περιμένεις
Λεβέντης πάντα στάθηκες / με λεβεντιά πεθαίνεις
Πως να πεθαίνει ο Έλληνας / σήμερα μας μαθαίνεις».
Κατόπιν, άρχισε η πορεία του φερέτρου, από τον Ναό προς τον τάφο. Το φέρετρο ήταν σκεπασμένο με την ελληνική σημαία και από πάνω το ξίφος και το πηλήκιό του. Μπροστά από το φέρετρο, προχωρούσε ο πρώην δήμαρχος Γ. Στρατογιαννάκος, κρατώντας τα παράσημα του εκλιπόντος ηγέτου. Ο ανταποκριτής Ο. Χατζηγώγος περιέγραφε: «Γύρω στις 6:15 μ.μ. η σορός του Γεωργίου Παπαδοπούλου βγήκε από την εκκλησία του Αγίου Λαζάρου, ενώ χιλιάδες στόματα έψαλλαν με ιερή αγανάκτηση τον Εθνικό μας Ύμνο. Με μεγάλη δυσκολία, λόγω του παραληρούντος πλήθους, η πομπή κατευθύνθηκε προς τον χώρο της ταφής, ενώ τα κάθε λογής συνθήματα δονούσαν τον αέρα…». Στις 6:30 το φέρετρο έφθασε στον ανοικτό τάφο. Ατελείωτος κόσμος, σκαρφαλωμένος στους γύρω τάφους και σε δένδρα, προσπαθούσε να τον δει για τελευταία φορά. Τρεις φορές το φέρετρο ανοίχθηκε και έκλεισε!… Στις 6:33 μ.μ. η Αττική Γη δεχόταν στα σωθικά της τον Γεώργιο Παπαδόπουλο. Την ίδια στιγμή, 20 χιλιάδες κόσμου έψαλλαν τον Εθνικό Ύμνο και ένας εξ’ αυτών έριξε βολές στον αέρα, υποκαθιστώντας την έλλειψη αγήματος αποδόσεως τιμών! Ο υιός του εθνικού ηγέτου, Χρήστος, ευχαρίστησε τον λαό που ήλθε στην κηδεία, λέγοντας: «Αυτό είναι το καλλίτερο πράγμα που αυτήν την στιγμή ο πατέρας μου, βλέπει και αισθάνεται. “Όλη αυτή η αναγνώριση του αληθινού κόσμου».
Στην κηδεία του Γεωργίου Παπαδοπούλου είχαν αποσταλεί πάνω από 150 στεφάνια, από συνεργάτες, φίλους και από τον απλό κόσμο. Αίσθηση προκάλεσε ότι στεφάνι απέστειλε ακόμη και ο Δ. Ιωαννίδης, γράφοντας: «Εις τον Αρχηγόν της Επαναστάσεως της 21ης Απριλίου 1967, εις ένδειξιν σεβασμού».
Επίσης η οικογένεια Γ. Ζωιτάκη -με τον οποίο είχε διαφωνήσει ο Γ. Παπαδόπουλος- έστειλε στεφάνι που έγραφε: «Στον αξέχαστο αρχηγό». Ο Γεώργιος Παπαδόπουλος δεν διέθετε τάφο. Και ούτε ο ίδιος, ούτε η οικογένειά του είχαν την οικονομική ευχέρεια για την αγορά τάφου! Τελικά έμελλε να ταφεί σε δανεικό τάφο: Η οικογένεια Λεoντόπουλου, προσφέρθηκε με πολύ μεγάλη τιμή, να παραχωρήσει τον οικογενειακό της τάφο για να φιλοξενηθεί εκεί ηγέτης που εντός μιας 6ετίας αναδημιούργησε την Ελλάδα…