Γιάννης Παπανικολάου |
Δυστυχώς, και αυτό οφείλουμε να το ομολογήσουμε, τις τελευταίες δεκαετίες, από την στιγμή που πολλές Μητροπόλεις ίδρυσαν σχολές βυζαντινής μουσικής, δεν πρόσεξαν ορισμένους βασικούς όρους και προϋποθέσεις κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, όσον αφορά την ψαλμωδία τους στους ιερούς ναούς.
Γι’ αυτό και παρατηρείται το φαινόμενο του “αμανέ” στις ψαλμωδίες των εκκλησιών με αποτέλεσμα όσοι πιστοί εκκλησιάζονται να τους είναι πολύ κουραστική η παραμονή τους στον ναό και να λένε πότε
θα έλθει η ώρα να τελειώσει η θεία λειτουργία.
Έχω παρακολουθήσει κατά καιρούς από το ραδιόφωνο ακολουθίες και θείες λειτουργίες. Εκείνο που μου έκανε εντύπωση, και είναι προς τιμή τους, είναι η μετάδοση των ακολουθιών και της θείας λειτουργίας από την Ιερά Μονή Ασωμάτων Πετράκη Αθηνών και από τον Καθεδρικό Ναό Ευαγγελισμού Αθηνών, που κατά κοινή ομολογία το τυπικό τους είναι αξιομίμητο.
Σύντομες ψαλμωδίες, χωρίς κορόνες και αμανέδες, που αναπαύουν τις ψυχές όσων τους παρακολουθούν, γιατί ακριβώς οι μελωδίες τους μιλούν στους προσευχόμενους πιστούς και δεν τους κάνουν να αγανακτούν ακούγοντάς τους.
Υπάρχουν και ορισμένοι «νεόκοποι» διάκονοι ή και «ιδεολόγοι» ιερείς ή επίσκοποι που όταν ψάλλουν διεγείρουν με τις δυνατές φωνές τους (έχοντας τα μικρόφωνα στην διαπασών) τα θρησκευτικά συναισθήματα των πιστών, οι οποίοι δεν λένε πότε να αποχωρήσουν από τον ναό, όταν μάλιστα ορισμένοι ιεροκήρυκες, ιερείς ή επίσκοποι πλατυάζουν και μακρυγορούν με άσχετες φλυαρίες και ανακοινώσεις και αντί να κηρύττουν τον λόγο του Θεού να καταναλώνονται σε άχρηστα φληναφήματα!
Άλλα περιμένουν, άγιοι πατέρες, να ακούσουν οι εκκλησιαζόμενοι από εσάς μέσα στον ναό και όχι το πότε θα ξανακάνετε ακολουθίες – που είναι μέσα στα ιερατικά σας καθήκοντα, και που την σήμερον ημέρα με την πρόοδο της τεχνολογίας γίνονται γνωστά – περιμένουν δηλαδή την παράκληση και την παρηγορία και στο πως θα αντιμετωπίζουν τις θλίψεις και τις δυσκολίες στην καθημερινή τους ζωή, αλλά και μία πνευματική τροφή που θα τους φέρει πιο κοντά στον Θεό και στην Εκκλησία Του με την μετάνοια και την τήρηση των εντολών Του.
Είναι επομένως χρέος των εκκλησιαστικών ταγών να δίνουν τις σωστές κατευθύνσεις ως προς την τέλεση των ιερών ακολουθιών στους ναούς, είτε στους ιεροψάλτες είτε στους διακόνους και ιερείς, με σεμνές και σύντομες ψαλμωδίες, αλλά και ταπεινά ψαλμωδήματα και όχι με φωνές και επιδείξεις που αρμόζουν μόνο σε κοσμικούς καλλιτέχνες!