Τὸ νὰ εἶναι κάποιος νέος, καλοί μου φίλοι, καὶ νὰ μὴ ἔχει ὁράματα στὴ ζωή του, ἀσφαλῶς εἶναι ὅ,τι χειρότερο μπορεῖ νὰ συμβεῖ! Γιατί παράλληλα ὁ νέος αὐτὸς δὲν ἔχει καὶ σκοποὺς καὶ στόχους, ὅπως καὶ πρόγραμμα. Ἔτσι εἶναι «κολλημένος» μὲ τὰ κάτω καὶ βρίσκεται σαφῶς στὸ περιθώριο. Βολοδέρνει ἐδῶ κι ἐκεῖ χωρὶς νὰ κάνει κάτι οὐσιαστικὸ στὴ ζωή του. Ἔτσι γιὰ νά… περνάει ἡ ὥρα! Καὶ γιὰ νὰ τήν… σκοτώνει! Καὶ χωρὶς ποτέ του νὰ τὴν ἀξιοποιεῖ!
* * *
Ἡ λέξη «ὅραμα» ἔχει τὴν ἔννοια «βλέπω τὸ μέλλον». Δηλαδὴ πράγματα ποὺ δὲν τὰ βλέπουμε τώρα σὲ φυσικὲς συνθῆκες, τὰ ὁραματιζόμαστε καὶ μάλιστα, ὅπως θὰ θέλαμε νὰ ἦταν στὸ μέλλον. Γιὰ παράδειγμα ἕνας μαθητὴς ὁραματίζεται τὸν ἑαυτό του ἐπιστήμονα. Τώρα δὲν εἶναι τίποτε ἄλλο, παρὰ μαθητής. Ὅμως ἐπιστήμονας θὰ μποροῦσε νὰ γίνει στὸ μέλλον. Κι αὐτὸ εἶναι πιὰ τὸ ὅραμά του.
Ἔτσι ὅραμα εἶναι ἡ προσδοκία μίας ποθητῆς ἰδανικῆς κατάστασης, ποὺ ἀναφέρεται στὸ ἀπώτερο μέλλον. Γι’ αὐτὸ καὶ εἶπαν ὅτι «ὁραματισμὸς εἶναι ἡ τέχνη νὰ βλέπεις τὸ ἀόρατο». Ἢ μὲ ἄλλα λόγια: «Ὅραμα εἶναι ἡ θέα ἀπ’ τὴν κορυφὴ τοῦ βουνοῦ»! Καὶ τί μεγαλεῖο αὐτὴ ἡ θέα νὰ εἶναι ἀπ’ τὸ πιὸ ψηλὸ βουνό!
Τὰ ὁράματά μας σαφῶς ἔχουν σχέση μὲ τὸ τί θέλουμε νὰ ἐπιτύχουμε στὴ ζωή μας. Ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὸ τί ἐμπνεόμαστε γι’ αὐτὴν καὶ πῶς θὰ τὴν θέλαμε νὰ εἶναι.
Ὅπως καὶ νὰ τὸ κάνουμε τὸ ὅραμα εἶναι τὸ μυστικὸ κάθε μεγάλου καὶ ἀληθινοῦ. Κανένα μεγάλο ἐπίτευγμα δὲν ἔγινε χωρὶς ὅραμα. Καὶ κανένας ἀπὸ ἐκείνους ποὺ θαυμάζουμε δὲν πέτυχε δίχως τὸν φωτισμὸ καὶ τὸ μεγαλεῖο τῶν ὁραμάτων ποὺ τὸν διακατεῖχαν. Ὑπέροχα εἶπαν: «Χωρὶς ὄνειρα τίποτα δὲν ἀρχίζει. Χωρὶς ξαγρύπνιες τίποτα δὲν τελειώνει». Σύμφωνα καὶ μὲ μία παροιμία τῶν Βεδουίνων «ἡ εὐτυχία εἶναι μία ὄαση, ποὺ τὴ βρίσκουν μόνο οἱ καμῆλες ποὺ ὀνειρεύονται»
Ὁπωσδήποτε τὰ ὁράματα μᾶς ἐμπνέουν, μᾶς κατευθύνουν, μᾶς ἐνθαρρύνουν, μᾶς καθοδηγοῦν, μᾶς προτρέπουν, μᾶς ἐνθουσιάζουν, μᾶς τὰ θέτουν ὅλα σὲ κίνηση! Εἶναι τὸ μυστικὸ κάθε μεγάλου καὶ ἀληθινοῦ! Δίνουν νόημα καὶ σκοπὸ στὴ ζωή μας! Μάλιστα, ὅπως πολὺ ὡραῖα εἶπαν, «ὅσο πιὸ ψηλὰ κοιτάζεις, τόσο πιὸ ψηλὰ φθάνεις».
Κανένα μεγάλο ἐπίτευγμα δὲν ἔχει γίνει δίχως ὅραμα. Καὶ κανένας ἀπὸ ἐκείνους ποὺ θαυμάζουμε δὲν πέτυχε δίχως τὸν φωτισμὸ καὶ τὸ μεγαλεῖο τῶν ὁραμάτων ποὺ τὸν διακατεῖχαν.
Εἶπε πολὺ σοφὰ κάποιος Ἀμερικανὸς πρωταθλητής: «Οἱ πρωταθλητὲς δὲν φτιάχνονται στὰ γυμναστήρια. Οἱ πρωταθλητὲς γίνονται ἀπὸ κάτι ποὺ ἔχουν βαθιὰ μέσα τους. Μία ἐπιθυμία, ἕνα ὄνειρο, ἕνα ὅραμα». Σοφότατο!
Εἶναι ἀλήθεια ὅτι αὐτὸς ποὺ ἔχει ὅραμα στὴ ζωή του, ξέρει ποῦ βρίσκεται καὶ ποῦ θέλει νὰ φτάσει. Ὀργανώνει τὶς δυνάμεις του, ἐπιστρατεύει ὁτιδήποτε μπορεῖ νὰ τὸν βοηθήσει, γιὰ νὰ κατορθώσει αὐτὸ ποὺ στόχευσε. Δὲν βολοδέρνει ἐδῶ κι ἐκεῖ. Δὲν χάνει τὸ χρόνο του ἄσκοπα. Καὶ τὴ νιότη του!
Καὶ μὲ δυὸ λόγιο ὅραμα εἶναι ὁ ἴδιος ὁ φωτισμὸς τοῦ Θεοῦ στὴ ζωή μας. Ναί!
* * *
Ἆραγε τί συμβαίνει μὲ ἐκεῖνον ποὺ δὲν ἔχει ὅραμα στὴ ζωή του, δηλαδὴ ποὺ ζεῖ χωρὶς αὐτὸν τὸν Θεῖο φωτισμό;
Εἶναι ὁπωσδήποτε τυφλός, γιατί δὲν μπορεῖ νὰ δεῖ τίποτα περισσότερο ἀπὸ τὸ σήμερα! Γι’ αὐτὸ καὶ τοὺς ἀκοῦμε νὰ λένε ὅτι «δὲν βλέπω φῶς σὲ τίποτα»! Κι ἂν τοὺς προσέξουμε λίγο καλύτερα, τότε θὰ δοῦμε ὅτι ἐνδιαφέρονται μόνο γιὰ τὶς «ξάπλες», τὶς «πλάκες», τὰ «γλέντια» καὶ τὰ «ξενύχτια». Ἤδη εἶναι γέροι. Στὴν ψυχή! Ἤδη βρίσκονται σὲ βαθὺ ὕπνο ἀπ’ τὸ πολὺ σκοτάδι ποὺ ἐπικρατεῖ στὴ ζωή τους!
Σ’ αὐτοὺς ὅλους, ἔρχεται ὁ Ἅγ. Γρηγόριος Θεολόγος νὰ πεῖ ὑπέροχα: «Ἡ ζωὴ εἶναι ψηλά, μὰ σὺ χαμοπετᾶς».
Ἔρευνα τῆς Research International ἔδειξε πὼς μεγάλη μερίδα τῆς νεολαίας ἡλικίας 19-24 ἐτῶν χαρακτηρίζεται ἀπὸ παντελῆ ἔλλειψη ὁραμάτων καὶ ἰδανικῶν. Δὲν εἶναι βέβαια ὅλοι οἱ νέοι. Εἶναι ὅμως μία μεγάλη μερίδα τους.
* * *
Γνωρίζω ἕναν 19χρονο φοιτητή, χωρὶς κανένα ὅραμα στὴ ζωή του. Ἡ οἰκογένειά του καὶ ὁ ἴδιος, ζοῦν τὴ δυστυχία του! Ὅλοι φεύγουν τὰ πρωὶ γιὰ τὶς δουλειές τους (οἱ γονεῖς, τὰ ἀδέλφιά του), ὄχι ὅμως κι ἐκεῖνος!
Ἡ πανεπιστημιακὴ σχολή του δὲν τὸν ἐμπνέει, ὅπως λέει, γιὰ νὰ τὴν παρακολουθήσει! Θέλει κάποια στιγμὴ νὰ δουλέψει, ἀλλὰ δὲν βρίσκει τὴν κατάλληλη ἐργασία! Ὅσοι ἐνδιαφέρθηκαν νὰ τὸν βοηθήσουν σ’ αὐτό, τοὺς λέει πὼς θὰ τὸ σκεφτεῖ καὶ θὰ πάει … τὸν ἄλλο μήνα! Κάποιο ἄθλημα ποὺ ἔκανε μικρός, τὸ ἄφησε κι αὐτὸ γιατί ἔχει … μυοσκελετικὰ προβλήματα! Οἱ φίλοι του λίγο ὥς πολὺ τὸν ἔχουν ἐγκαταλείψει, γιατί τοὺς εἶναι πλέον πολὺ βαρετός! Τοῦ ἀρέσει ὅλη τὴν ἡμέρα νὰ κοιμᾶται, νὰ παίζει μὲ τὸ κινητό του καὶ ὅταν τὰ βαρεθεῖ κι αὐτά, προσπαθεῖ νὰ παίξει ὅπως – ὅπως μὲ μία μπάλα ποὺ ἔχει!
Τελευταῖα οἱ γονεῖς του, ἀπελπισμένοι ἀπ’ τὴν κατάστασή του, τοῦ εἶπαν ἢ νὰ ἀποφασίσει τί θὰ κάνει ἢ νὰ φύγει ἀπ’ τὸ σπίτι! Κι ἐκεῖνος τοὺς … ἄκουσε! Δηλαδή; Ἔφυγε ἀπὸ τὸ σπίτι καὶ μένει πλέον μὲ μία θεία του!! Ἀπ’ τὴν ὁποία κάθε τόσο τῆς ζητᾶ καὶ τὸ ἀπαραίτητο χαρτζιλίκι, τὸ ὁποῖο θὰ τῆς τὸ ἐπιστρέψει, ὅπως τῆς λέει, ἀμέσως ὅταν θὰ … πιάσει δουλειά! Τί δρᾶμα!!
* * *
Κι ἐδῶ τίθεται τὸ εὔλογο ἐρώτημα. Πῶς ἀποκτᾶ κανεὶς ὁράματα στὴ ζωή του; Οἱ γονεῖς προσπαθοῦν νὰ λύσουν τὸ πρόβλημα μὲ τὶς «φωνὲς καὶ τὶς ἀντάρες». Ὅμως ἔτσι δὲν ἔρχονται τὰ ὁράματα!
Οἱ φίλοι περισσότερο θὰ σοῦ ποῦν γι’ αὐτὰ ποὺ θέλεις νὰ ἀκούσεις, παρὰ γι’ αὐτὰ ποὺ πρέπει νὰ γίνουν καὶ ἀπὸ τοὺς ἴδιους ἀκόμη!
Οἱ εἰδικοὶ θὰ προσπαθήσουν νὰ ἐφαρμόσουν πάνω σου διάφορες θεωρίες, ἐπιστημονικὲς κατὰ τὰ ἄλλα, ἀλλὰ καὶ τὶς δικές τους ἀπόψεις, ποὺ πιὸ πολὺ σὲ μπερδεύουν παρὰ σὲ βοηθοῦν! Μπορεῖ δὲ νὰ σοῦ δώσουν καὶ κανένα χάπι, γιὰ νὰ σοῦ … βελτιώσουν τὴν κατάσταση!
Καὶ τότε τί μπορεῖ νὰ γίνει; Νομίζουμε ὅτι ὅλα θὰ πρέπει νὰ ἀρχίσουν ἀπὸ αὐτὸ ποὺ εἴπαμε. Ὅτι δηλαδὴ τὰ ὁράματα δὲν εἶναι τίποτε ἄλλο, παρὰ αὐτὸς ὁ ἴδιος ὁ φωτισμὸς τοῦ Θεοῦ στὴ ζωή μας. Ἄρα θὰ πρέπει νὰ κάνουμε κάτι ποὺ νὰ προσελκύσει αὐτὸν τὸν φωτισμό.
Τί βλέπουμε στὴν παραβολὴ τοῦ ἀσώτου; Πῶς ἐκεῖνος ὁ ἄσωτος υἱός, κάποια στιγμή, ἦλθε «εἰς ἑαυτὸν» (Λουκ. ιε,17). Δηλαδὴ συνῆλθε μέσα σ’ ἐκείνη τὴ δραματικὴ κατάσταση στὴν ὁποία βρισκόταν καὶ μάλιστα κατὰ τὴ στιγμὴ ποὺ προσπαθοῦσε νὰ χορτάσει ἀπὸ τὰ ξυλοκέρατα ποὺ ἔτρωγαν οἱ χοῖροι ποὺ ἔβοσκε! Καὶ ἀφοῦ συνῆλθε, πῆρε τὴν μεγάλη ἀπόφαση τῆς ἐπιστροφῆς στὸν πατέρα του. Φαίνεται πὼς ἐκεῖνος ὁ καλοκάγαθος πατέρας του σίγουρα θὰ προσευχήθηκε πολὺ γι’ αὐτόν. Μὲ δυὸ λόγια τὸν φώτισε ὁ Θεός, ἐκεῖ στὸ ἔσχατο σημεῖο ποὺ βρισκόταν.
Πράγματι, πόσο σημαντικὴ δὲν εἶναι αὐτὴ ἡ στιγμή! Καὶ πῶς μπορεῖ ἆραγε νὰ ἔλθει; Αὐτὸ βέβαια ἀνήκει στὸν Θεό. Ὅμως αὐτὸ τὸ ὁποῖο ἐμεῖς μποροῦμε νὰ κάνουμε (εἴτε οἱ ἴδιοι γιὰ τὸν ἑαυτό μας, εἴτε ὡς γονεῖς, εἴτε ὡς ἀδέλφια, εἴτε ὡς φίλοι κ.λπ.) εἶναι νὰ παρακαλοῦμε τὸν Θεὸ γιὰ τὸν φωτισμό Του αὐτό, δηλαδὴ νὰ προσευχόμαστε. Κι ἐπειδὴ ἡ προσευχή μας εἰσακούγεται καλύτερα μὲ τὴν νηστεία, τὴν ἐγκράτεια, τὴν μετάνοια καὶ τὴν ἐλεημοσύνη, ἂς τὰ κάνουμε κι αὐτά.
Μποροῦμε νὰ τὸ δοῦμε αὐτὸ καὶ ἀπ’ τὸ παράδειγμα τοῦ Κορνηλίου τοῦ ἑκατοντάρχου. Τί παρατηροῦμε ἐκεῖ; Πὼς ὁ μὲν Κορνήλιος εἶδε καθαρὰ σὲ ὅραμα τὸν ἄγγελο, ἐπειδὴ ἦταν εὐσεβής, ἐλεήμων καὶ θεοφοβούμενος ἄνθρωπος, καὶ μάλιστα τὴν ὥρα ποὺ προσευχόταν, ὁ δὲ Ἀπόστολος Πέτρος εἶδε τὸ σχετικὸ ὅραμα πότε; Τὴν ὥρα ποὺ προσευχόταν ἐπίσης! (βλ.Πράξ.10,1-48)
Ἄρα οἱ μεγάλες ἀποκαλύψεις καὶ ὁ φωτισμὸς τοῦ Θεοῦ ἔρχονται στὴ ζωή μας, ὅταν εἴμαστε εὐσεβεῖς καὶ ὅταν προσευχόμαστε, πόσο μᾶλλον ὅταν ζητᾶμε ἀπὸ τὸν Θεὸ στὴν προσευχή μας νὰ μᾶς φωτίζει καὶ νὰ μᾶς ἁγιάζει, ὅπως σαφῶς ἔκανε ὁ ἑκατόνταρχος.
Ὁ Ἅγιος Πορφύριος σὲ ὅσους γονεῖς κατέφευγαν σ’ αὐτὸν καὶ τοῦ ἔλεγαν τὰ διάφορα προβλήματα ποὺ εἶχαν μὲ τὰ παιδιά τους, τί τοὺς ἀπαντοῦσε; Νὰ κάνουν προσευχὴ γιὰ τὰ παιδιά τους στὸν Θεὸ κι Ἐκεῖνος καλύτερα ἀπ’ τὸν καθένα θὰ μιλοῦσε στὰ παιδιά τους, ὅπως καὶ τὸ νὰ ἁγιάζονται οἱ ἴδιοι. Αὐτὸ εἶναι!
* * *
Λοιπόν, εἴτε δὲν ἔχουμε ὁράματα ὁπότε καὶ πρέπει νὰ ἀποκτήσουμε, εἴτε ἔχουμε καὶ πρέπει νὰ τὰ βελτιώσουμε καὶ νὰ τὰ ὑλοποιήσουμε, μία εἶναι ἡ προσευχή, τὴν ὁποία θὰ πρέπει καθημερινὰ νὰ λέμε: «Κύριε φώτισέ μου τὸ σκοτάδι». Καὶ πόσο ἐπίκαιρο δὲν εἶναι αὐτὸ στὶς ἀρχὲς κάθε χρόνου, τότε ποὺ δεχόμαστε τὸ ἔναυσμα γιὰ κάτι καλύτερο καὶ ἀνώτερο στὴ ζωή μας!
Κ. Γ. Παπαδημητρακόπουλος